تصفیه خانه فاضلاب با معادل انگلیسی (Sewage treatment plant) شامل فضا ، مکان یا سیستمی است که درون آن با استفاده از فرآیندهایی اعم از هوازی و بی هوازی نسبت به حذف آلاینده ها از پساب خروجی از مجتمعهای اداری ، تجاری ، مسکونی و بیمارستان ها بصورت فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی اقدام و پساب تصفیه شده بدون اینکه برای محیط زیست ضرر داشته باشد به چرخه سلامت بر میگردد.

عملیات تصفیه فاضلاب درون تصفیه خانه فاضلاب از طریق شرکت های تصفیه فاضلاب انجام می گیرد. شرکت تصفیه فاضلاب می تواند یک شرکت فنی و مهندسی باشد یا خود سازنده تصفیه خانه فاضلاب باشد. ناب زیست امروز بعنوان قوی ترین شرکت تصفیه فاضلاب ایران در کنار شما جهت طراحی تصفیه خانه فاضلاب و تامین تجهیزات مربوطه می باشد. کارشناسان ناب زیست برای شروع به طراحی تصفیه خانه فاضلاب مفروضاتی را می بایست در نظر بگیرد که وظیفه ارائه این دیتای اولیه بعهده کارفرما و خریدار می باشد. در این بخش از سایت ناب زیست بعنوان بزرگترین تامین کننده سیستم ها و تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب کشور مواردی که شما می بایست با تحقیق میدانی یا از طریق انتخاب مشاور در اختیار تیم های طراحی  و تولید سیستم های تصفیه فاضلاب قرار دهید ارائه گردیده است.

از دیر باز تاکنون یکی از مهمترین دغدغه های زیست محیطی بشر مبحث تصفیه فاضلاب می باشد. فاضلاب عموما به هر نوع پسماند حاصل از شست و شو که حاوی آلودگی و مخاطرات برای انسان و طبیعت باشد اطلاق می شود. این پساب می تواند انسانی و یا صنعتی باشد. در این مبحث به بررسی کلیات طرح و روش تصفیه فاضلاب در تصفیه خانه فاضلاب با توجه به محتویات آلودگی آن می پردازیم. در ابتدا به بررسی نوع آلودگی فاضلاب ها می پردازیم.

ماهیت آلودگی ورودی به تصفیه خانه فاضلاب 

به طور کلی آلودگی فاضلاب ها از چند جهت و توسط چند فاکتور مهم بررسی می شوند.
BOD : این فاکتور که تحت عنوان میزان اکسیژن خواهی بیولوژیکی شناخته می شود به جهت بررسی مواد آلی زیست تجزیه پذیر فاضلاب اندازه گیری می شود و در انتخاب روش تصفیه فاضلاب بسیار مهم می باشد.
COD : میزان اکسیژن خواهی شیمیایی فاکتور بعدی است که جهت بررسی مواد آلی قابل تجزیه شیمیایی بررسی می گردد و هرچی نسبت BOD به COD بیشتر باشد اصطلاحا فاضلاب قابلیت تجزیه بیولوژیکی بیشتری دارد.
TSS : مقدار کل جامدات نامحلول به جهت برسی میزان لجن تولیدی و کارایی فرآیند ته نشینی اهمیت دارد.
TDS : مقدار کل جاندات محلول نیز به جهت کارایی فرآیند های فیزیکو شیمیایی و انتخاب روش تصفیه اهمیت خواهد داشت.
Total Coliform : این فاکتور به سبب بررسی کارایی فرآیند ضدعفونی و انتخاب دوز گندزدا بررسی می گردد.
فلزات سنگین : مقدار فلزات سنگین از آنجایی که به روش های متعارف حذف نمی گردند و عمدتا سبب اخلال فرآیند های بیولوژیکی می گردند بررسی می شود.
کدورت : کدورت فاضلاب به جهت انتخاب منعقدکننده و روش فیلتراسیون اهمیت خواهد داشت.

روش‌های تصفیه فاضلاب :

باتوجه به نوع شاخص آلودگی و لحاظ نمودن فاکتورهای اقتصادی، تکنولوژی و … ممکن است یک و یا چند روش تصفیه فاضلاب به کار گرفته شود.

1- روش های بیولوژیکی : یکی از ابتدایی ترین و ساده ترین روش های تصفیه فاضلاب روش های بیولوژیکی می باشند که در طول تاریخ به انواع و اقسام گوناگون طبقه بندی شده اند. نوع اول روش های بیولوژیکی روش تصفیه بی هوازی فاضلاب می باشد. در این روش بدون صرف انرژی شرایط رشد میکروارگانیسم های بی هوازی فراهم می گردد و قادر است تا 50 درصد آلودگی های آلی را تصفیه کند. راکتورهای بی هوازی که عمدتا در تصفیه فاضلاب کاربرد دارند شامل UASB،UABR، UAFB و AnMBR می باشند. روش بیولوژیکی بعدی که بسیار پرکاربرد می باشد روش تصفیه هوازی فاضلاب می باشد. در این روش با صرف انرژی و تزریق هوا شرایط رشد باکتری های هوازی فراهم می گردد. این روش قادر به حذف 90 درصد BOD می باشد. عموما این روش با نام لجن فعال نیز شناخته می شود. از آنجایی که جرم بیولوژیکی فعال به صورت پیوسته در راکتور وجود دارد به این نام نامگذاری شده است. عمده ترین روش های لجن فعال شامل هوادهی گسترده EAAS، IFAS، MBBR و MBR می باشد. نکته ی مهم در این بخش این است که به جهت افزایش کارایی تصفیه عموما در پساب های صنعتی ترکیبی از روش های هوازی و بی هوازی تصفیه فاضلاب به کار گرفته می شود.

2- فیلتراسیون : فیلتراسیون نیز از دیرباز به سبب سادگی و راندمان مناسب همواره مورد توجه می باشد. فیلتراسیون نوع اول توسط دانه های سیلیس انجام می شود. این رو سبب کاهش قابل توجه ذرات معلق می گردد. فیلتراسیون نوع دوم توسط دانه های کربن فعال صورت می گیرد. این روش سبب کاهش بو و رنگ فاضلاب می گردد. فیلتراسیون تکمیلی و نوع پیشرفته نیز تحت عنوان فیلتراسیون غشایی شناخته می شود. این نوع فیلتراسیون در انواع MF، UF و NF موجود می باشد که باتوجه به اندازه ذرات تقسیم بندی شده اند.

3- ضدعفونی : فرآیند گندزدایی فاضلاب توسط ترکیبات کلردار از جمله هیپوکلریت سدیم و کلسیم و گاز کلر یکی از متداول ترین روش های ضدعفونی فاضلاب می باشد. در کنار آن روش های جدیدتر از جمله لامپ UV و گاز ازن نیز بسیار پرکاربرد می باشد.

4- اکسیداسیون پیشرفته : برخی ترکیبات درون تصفیه خانه فاضلاب مانند ترکیبات فنل دار، مواد رنگی، ترکیبات دارویی و آلاینده های نوظهور با روش های متعارف تصفیه نمی گردند. به همین سبب استفاده روش های اکسیدکننده جدیدتری مطلوب می باشد. پایه و اساس این روش تولید رادیکال آزاد هیدروکسیل می باشد. این روش ها از طریق گاز ازن، اشعه UV، فنتون ، فوتوکاتالیست ها و … قابل انجام می باشند.

5- انعقاد و لخته سازی : بسیاری از ترکیبات محلول و کلوئیدی فاضلاب از طریق روش های مرسوم قابل حذف نمی باشند از اینرو با استفاده از منعقدکننده های آلی و معدنی این ترکیبات را به صورت نامحلول از فاضلاب جداسازی می کنند. عمده مواد شیمیایی جهت کاربرد در فرآیند انعقاد و لخته سازی شامل آلوم، کلراید فریک، سولفات فرو، پلی آلومینیم کلراید و کمک منعقد کننده های پلیمری می باشند.

پارامترهای اصلی تاثیر گذار در قیمت و هزینه احداث تصفیه خانه فاضلاب عبارتند از :

• کیفیت فاضلاب خام ورودی

برای تصفیه خانه فاضلاب انسانی یا بهداشتی مطابق تجربه و استاندارد کیفیت فاضلاب بهداشتی (نشریه شماره 535 وزارت نیرو)، میزان BOD5 فاضلاب تولیدی در محدوده mg/lit 300 و COD فاضلاب در محدوده mg/lit 600-500 در انطباق با طرح فاضلاب شهر تهران تخمین و برآورد می شود.

• درجه تصفیه ، کیفیت پساب خروجی

فاضلاب تصفیه شده (پساب خروجی) با دبی از 2 مترمکعب تا 5000m2/day، پس از گذر از مراحل مختلف تصفیه­ در مخازن نگهداری آب تصفیه شدهذخیره شده و در دسترس می­باشد. خروجی تصفیه خانه فاضلاب، تحت استاندارد آبیاری فضای سبز ، سرریز به چاه جذبی و یا ورود به رودخانه ها و آبهای سطحی قابل تغییر می باشد.

• استانداردها و معیارهای محیط ­زیستی

فاضلاب خروجی تحت استاندارد تخلیه به آب­ های سطحی به استناد ماده (5) آیین ­نامه جلوگیری از آلودگی آب و با توجه به ماده (3) همین آیین­ نامه، باشد. روش­هاي سنجش پارامترهاي آلوده ­كننده بر مبناي روشهاي ذكر شده در كتاب Standard Methods for the Examination of Water and Waste Water  خواهد بود.

فاضلاب از چه چیزهایی تشکیل یافته است؟

فاضلاب در حالت کلی به آب هایی گفته می شود که پس از استفاده انسان از آب شیرین تولید می شود و دیگر قابل استفاده نیست. فاضلاب شامل تمامی مواد معدنی محلول در آب و سایر آلودگی هایی که شامل پروتئین ها، چربی ها و … است که این آلاینده ها تجزیه پذیر هستند. مواد جامدی که در فاضلاب معلق می باشند طی فرایند تصفیه جداسازی می شوند.

اصلا چه لزومی برای تصفیه فاضلاب است؟

با توجه به مساله کمبود آب در ایران و آلودگی آب های آب های سطحی و زیر زمینی توسط فاضلاب ها نیاز به تصفیه و استفاده مجدد از فاضلاب بسیار ضروری و مهم است. معمولا عمده ی آبی که در مصارف خانگی مورد استفاده قرار می گیرد نیاز به داشتن استاندارهای آب آشامیدنی ندارد. برای مثال آبیاری باغچه ها یا شستن سطوح به آب آشامیدنی نیاز نیست. در سال های اخیر با وضع قوانین جدید در زمینه آب و فاضلاب تخلیه هر گونه فاضلاب تخلیه نشده به چاه ها و آب های سطحی و حتی زمین های باز خلاف مقررات بوده و پیگرد قانونی دارد. با تصفیه فاضلاب از تخریب و آلودگی محیط زیست جلوگیری شده و از شیوع بیماری های خطرناک ممانعت به عمل می آید.

چه مشکلاتی ممکن است برای یک تصفیه خانه فاضلاب بوجود بیاید؟

مشکلاتی که برای یک تصفیه ممکن است پیش بیاید ممکن است از عدم طراحی درست و یا عدم بهره برداری مناسب از تصفیه خانه ناشی شود. در مشکل طراحی نادرست تصفیه خانه احتمال دارد اندازه مخزن متعادل ساز مناسب نباشد(کوچک باشد) یا مخزن هوادهی کوچک باشد و یا جریان ورودی فاضلاب بیش از مقدار طراحی شده برای تصفیه خانه باشد.
بهره برداری نامناسب از تصفیه خانه از مشکلاتی است که در اکثر تصفیه خانه های فاضلاب به ویژه در تصفیه خانه های مجتمع های مسکونی مشاهده می شود. بکارگیری افراد ناآگاه و غیر متخصص در رابطه با بهره برداری، نگهداری و تعمیر تصفیه خانه باعث بروز مشکل می شود.دلیل اصلی بوجود آمدن این مشکل دیدگاه اشتباه صاحبان تصفیه خانه هاست که برای پایین آوردن هزینه های مربوط به تصفیه خانه اقدام به بکارگیری افراد غیرمتخصص می کنند. با این کار نه تنها هزینه ها کاهش نمی یابد بلکه باعث بوجود آمدن خرابی و هزینه های بیشتر می شود. این کار باعث می شود سیستم تصفیه فاضلاب خارج از راندمان تعریف شده کار کند و بازدهی کافی را نداشته باشد و در خوشبینانه ترین حالت مقدار کمی از فاضلاب تصفیه شده و قابل استفاده مجدد خواهد بود.
بوی نامطبوع و شدید حاصل شده از تصفیه خانه های فاضلاب می تواند ناشی از هر یک از موارد گفته شده در بالا باشد. اکثر واحدهای مسکونی و تجاری که دارای تصفیه خانه فاضلاب می باشند از بوی نامطبوع و غیر قابل تحمل آن گله مند هستند. صدای تصفیه خانه های فاضلاب ممکن است در ساختمان های مسکونی آزار دهنده باشند که این مورد بیشتر به نوع طراحی و همچنین تجهیزات به کار رفته در تصفیه خانه بستگی دارد.

تصفیه خانه فاضلاب انسانی

فاضلابی که توسط فعالیت های انسانی مانند استحمام، شست وشوی لباس و ظروف، سرویس بهداشتی و… تولید می شود فاضلاب انسانی نامیده می شود که نسبت سایر انواع فاضلاب از میزان آلاینده های کمتری برخوردار است. اما همین میزان کم آلاینده ها نیز برای محیط زیست مضر بوده و می تواند منجر به تخریب محیط زیست شود. بنابراین استفاده از یک سیستم تصفیه فاضلاب برای تصفیه ی فاضلاب انسانی می تواند از آسیب های احتمالی به محیط زیست جلوگیری کند. همچنین به دلیل کمبود آب با تصفیه فاضلاب انسانی می توان در مواردی که نیاز به استفاده از آب آشامیدنی نیست مانند آب دادن به باغچه و شست وشوی محوطه از این آب استفاده کرد و میزان قابل توجهی در مصرف آب صرفه جویی نمود.
فاضلاب انسانی را می توان به دو بخش تقسیم کرد: 1- فاضلاب تولید شده در سرویس های بهداشتی که به نام آب سیاه شناخته می شوند 2- فاضلاب خاکستری که آب حاصل از شست و شو و استحمام می باشد. امروزه از پکیج هایی با نام پکیج تصفیه فاضلاب انسانی در ساختمان ها استفاده می شود که معمولا در سه مرحله اقدام به تصفیه فاضلاب انسانی می کنند که به توضیح هر کدام می پردازیم.
مرحله اولیه: در این مرحله که به عنوان مرحله آشغالگیری هم نامیده می شود مواد جامد بزرگی که در فاضلاب وجود دارند و می توانند به ورودی مخازن آسیب برسانند حذف می شوند. در این مرحله 40 تا 60 مواد جامد معلق در فاضلاب تصفیه می شوند. در مرحله بعدی از دانه گیرها برای کاهش سرعت جریان فاضلاب و ته نشین شدن دانه هایی مانند شن و خاک در کف مخزن استفاده می شود. می توان از زلال ساز اولیه یا مخازن ته نشینی نیز برای جداسازی اجسام شناور در فاضلاب استفاده کرد. پس از طی این مراحل فاضلاب آشغالگیری شده به سیستم تصفیه ثانویه هدایت می شود.
مرحله ثانویه: در این مرحله از تصفیه فاضلاب تصفیه بیولوژیکی صورت می گیرد که با بکارگیری فرآیند لجن فعال و استفاده از اکسیژن محلول رشد فلوک های بیولوژیکی تسریع شده و تا 90 درصد مواد آلی در این مرحله حذف می شوند. در این مرحله با باکتری ها به مواد جامد محلول و مواد جامد کوچک معلق در فاضلاب که در مرحله قبل ته نشین نشده اند حمله می کنند و اقدام به تجزیه آنها می نمایند. در نهایت پساب به مخازن ته نشینی ثانویه هدایت می شود تا لجن ته نشین شود و تا 95 درصد از آلاینده ها از آب حذف شوند.
مرحله تکمیلی یا ضدعفونی : در مواقعی که کیفیت فاضلاب تصفیه شده به میزان استاندارد یا قابل قبول نرسیده باشد از این مرحله استفاده می شود. وقتی که فاضلاب وارد مرحله تکمیلی می شود مقدار بسیار کمی از ذرات معلق می تواند داشته باشد که در طی این مرحله به طور کامل تصقیه می شوند. آب در این مرحله عاری از هرگونه مواد مضر و شیمیایی بوده و می توان آن را به طبیعت بازگرداند و یا از آن برای مصارف مختلف استفاده نمود. به این مرحله مرحله گندزدایی نیز گفته می شود. از روش های پر کاربرد برای ضدعفونی نمودن می توان یه فرآیند UV اشاره کرد چرا که موجب افت کیفیت آب خروجی نخواهد شد.

تصفیه خانه فاضلاب شهری

منظور از فاضلاب شهری مجموعه فاضلاب های بهداشتی، اداری، موسسات مختلف شهری و نیز آب های سطحی مانند آب باران می باشد که برای حفظ بهداشت عمومی و محیط زیست پس از جمع آوری و انتقال به محل تصفیه خانه در طی عملیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تصفیه می شوند. با توجه به اینکه در اغلب مراکز مذکور حدود 80 درصد آب مصرفی به فاضلاب تبدیل می شود. لذا درصد ناچیزی از این فاضلاب را ناخالصی های جامد تشکیل می دهد و بیش تر آن شامل آب است. اما همین درصد پایین می تواند آلودگی بالایی در محیط زیست داشته باشد به گونه ای که 1000 لیتر فاضلاب تصفیه نشده می تواند منجر به آلودگی 40000 تا 60000 لیتر آب شود.
همانطور که در بالا ذکر شد درصد بالایی از فاضلاب شهری از آب تشکیل شده که با حذف آلاینده های موجود در آن می تواند دوباره وارد چرخه مصرف شود. با توجه به کمبود آب شیرین در دنیا با تصفیه فاضلاب شهری علاوه بر جلوگیری از آلودگی محیط زیست یک منبع آب ثابت و مطمئن برای بخش کشاورزی و صنعت تامین می شود. روش های تصفیه فاضلاب متفاوت هستند و باید با توجه به میزان آلاینده های موجود در فاضلاب ، حجم فاضلاب و همچنین موارد استفاده از فاضلاب تصفیه شده تصمیم گیری شود که از کدام روش برای تصفیه فاضلاب استفاده شود. در ادامه مطلب به بررسی برخی از مرسوم ترین واحدهای تصفیه فاضلاب که در اغلب تصفیه خانه های شهری به کار برده می شوند می پردازیم.

آشغالگیری

اولین واحدی که معمولا در سیستم های تصفیه فاضلاب قرار می گیرد واحد آشغالگیری است. در این واحد مواد جامد موجود در فاضلاب جداسازی می شود تا از آسیب های احتمالی به پمپ ها، مخازن ، خطوط لوله و سایر قسمت های تصفیه خانه جلوگیری شود. آشغالگیرها بر اساس اندازه مواد جامدی که جداسازی می کنند به دو نوع آشغالگیرهای درشت و آشغاگیرهای ریز تقسیم می شوند. آشغالگیرهای ریز بعد از آشغالگیرهای درشت به منظور حذف بیش تر جامدات معلق استفاده می شوند.

دانه گیری

از واحد دانه گیری جهت حذف مواد جامد ریز مانند شن، تفاله قهوه و … استفاده می شود. اهداف بخش دانه گیری در تصفیه خانه عبارتند از: جلوگیری از فرسایش تجهیزات و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری ، جلوگیری از گرفتگی خطوط لوله و کانال ها که در اثر ته نشینی دانه ها بوجود می آید، جلوگیری از افزایش حجم لجن (تصفیه لجن کار پر هزینه ای است) و کاهش بوی تند فاضلاب.

ته نشینی اولیه

این مرحله از تصفیه فاضلاب عمل جدا کردن ذرات معلق سنگین تر از آب به وسیله ته نشین شدن را انجام می دهد. لجنی که در این مرحله تولید می شود را لجن اولیه یا لجن خام می نامند. مخازنی که در ته نشینی اولیه استفاده می شود به شکل مستطیل یا دایره ای می باشند. ته نشینی از پرکاربردترین مراحل تصفیه در تمامی تصفیه خانه هاست. حداکثر تا 70 درصد از مواد جامد معلق در این حوضچه ها ته نشین می شوند.
تا به اینجای کار تصفیه اولیه نامیده می شود که به حذف جامدات موجود در فاضلاب مربوط می شود. در ادامه به توضیح تصفیه ثانویه یا بیولوژیک می پردازیم.

تصفیه بیولوژیکی فاضلاب

فاضلاب شهری دارای آلاینده های زیادی است که به صورت محلول در آب در آمده اند و با استفاده از روش های گفته شده در بالا نمی توان آن ها را حذف کرد. فاضلابی که از تصفیه اولیه به دست می آید دارای مواد آلی زیادی است که برای محیط زیست زیان آور است. تصفیه ثانویه در واقع تبدیل مواد آلی محلول در فاضلاب به میکرو ارگانیسم های زنده وتصفیه آن ها با استفاده از ته نشینی می باشد. این روش شامل تانک هوادهی و سپس ته نشینی است. تصفیه بیولوژیکی متداول برای فاضلاب شهری اغلب شامل انواع سیستم های لجن فعال، برکه های تثبیت، لاگون های هوادهی یا فیلترهای چکنده می باشد.
آب حاصله از تصفیه بیولوژیکی پس از گندزدایی قابل استفاده در بخش کشاورزی می باشد. برای تصفیه هر چه بیشتر این آب معمولا از سیستم های حذف ازت و فسفر و همچنین تصفیه پیشرفته استفاده می شود.

در ادامه به بررسی بیشتر روشهای معمول تصفیه بیولوژیکی می پردازیم.

سیستم تصفیه خانه فاضلاب لاگونی

فلسفه حاکم بر تصفیه آب به روش لاگونی، تصفیه طبیعی فاضلاب است. فاضلاب وارد گودال کم عمق(3 تا 5 متر) و عموما مستطیلی می شود. در طی عبور از این گودال بطور طبیعی مواد آلی فاضلاب توسط باکتری ها تجزیه شده و مواد معلق آن ته نشین می شوند. به این گودال های کم عمق و طویل برکه یا لاگون می گویند. فاضلاب خروجی از لاگون می تواند دارای شرایط مجاز برای دفع به محیط زیست یا حتی مصارف کشاورزی باشد.

فیلتر های چکنده: فاضلاب از بالای بستر ذرات شن و سنگ توسط نازلی پخش می شود و از پایین بستر هوا به داخل فیلتر دمیده می شود. باکتری های هوازی با استفاده از اکسیژن هوا تجزیه مواد آلی را انجام می دهند. به منظور کاهش BOD فاضلاب خروجی تا حد مطلوب اقداماتی انجام می گیرد که عبارتند از: قرار دادن ذرات درشت در بالا و ذرات ریز در پایین بستر فیلتر، افزایش ارتفاع فیلتر در حد چندین متر، تنظیم دبی فاضلاب ورودی به ازای واحد سطح مقطع فیلتر و برگرداندن قسمتی از فاضلاب خروجی به ورودی فیلتر.

تصفیه خانه فاضلاب لجن فعال

روش پیشرفته تصفیه بیولوژیکی با باکتریهای هوازی است که اجزای اصلی آن عبارتند از: استخر هوادهی و استخر ته نشینی

1-استخرهوادهی: فاضلاب ورودی با توده میکروبی معروف به لجن فعال بطور کامل مخلوط می شود که به این مخلوط ، مایع مخلوط (mixed liquor) می گویند. اکسیژن مورد نیاز بطور مصنوعی با کمپرسور هوادهی تامین می شود.
2-استخر ته نشینی: بعد از انکه مایع مخلوط حدود 5 تا 7 ساعت در استخر هوادهی قرار گرفت بصورت لجن شناوری در می آید که در استخر ته نشینی به آن فرصت داده می شود که در طی زمان مناسب(3 تا 5 ساعت) ذرات معلق ان که عموما از لجن فعال به استخر هوادهی برگشت داده می شود و مابقی به واحد تصفیه لجن ارسال می گردد.
مقدار حجم لجن برگشتی بر مبنای اصول علمی محاسبه می شود. اگر همه لجن فعال به استخر هوادهی برگشت داده شود ممکن است تعداد باکتری ها بیش از حد نیاز باشد. در نتیجه با مشکل کمبود مواد غذایی روبرو شوند.

تصفیه فاضلاب پیشرفته

در مرحله سوم تصفیه خانه فاضلاب، فاضلاب خروجی از مرحله ثانویه شامل تصفیه بیولوژیک شرایط لازم برای دفع به محیط زیست را دارد. از اینرو در بسیاری از تصفیه خانه ها، تصفیه فاضلاب تا مرحله ثانویه انجام میگیرد.اما اگر بخواهند فاضلاب نهایی در صنعت مورد استفاده قرار گیرد، مرحله دیگری موسوم به تصفیه پیشرفته صورت می گیرد تا مقدار ناخالصی ها تا حد مجاز صنعت باشد.
لجن باقی مانده پس از تصفیه بیولوژیکی باید مراحلی را طی نماید که با هم بررسی می کنیم.

هاضم لجن

لجن به دست آمده در تصفیه اویه از مواد آلی سرشار است گه می بایست تثبیت شوند در غیر اینصورت فاسد خواهند شد. در سیستم های لجن فعال متداول مخلوطی از لجن تصفیه اولیه و ثانویه پس از غلیظ سازی وارد هاضم های لجن می شوند. این هاضم ها طی عملیاتی که به صورت هوازی یا بی هوازی بر روی لجن انجام می دهند در نهایت لجن را برای دفع آماده سازی می کنند.

آبگیری و دفع لجن

لجن پس از تثبیت توسط هاضم جهت آبگیری و دفع به این واحد وارد می شود. عمل آبگیری از لجن توسط تجهیزات مکانیکی مانند فیلتر پرس و یا بسترهای ثقلی لجن خشک کن صورت می گیرد.

تصفیه خانه فاضلاب صنعتی

فاضلاب صنعتی با توجه به تولیدات کارخانه متفاوت می باشد دلیل آن هم به کار بردن مواد اولیه متفاوت در تولید محصول می باشد. مهم ترین عواملی که باعث تمایز بین فاضلاب خانگی و فاضلاب صنعتی می شود عبارتند از:

• خاصیت خورندگی بیشتر
• اسیدی یا بازی بودن (میزان ph بالا یا پایین)
• احتمال وجود مواد شیمیایی مختلف
• احتمال وجود موجودات زنده و میکرو ارگانیسم کمتر

انواع فاضلابھاي صنعتي تولیدي از یك واحد صنعتي

1- فاضلاب فرآیند : فاضلابي كه در خط تولید ایجاد شده و داراي مواد یا محصولات آن واحد می باشد. مثلا در فاضلاب كارخانه نساجي موادي مانند رنگ ، روغن و آحار مواد سفید كننده یا دترجنت ھا موجود مي باشد.
2-فاضلاب ناشي از دیگھاي بخار، فاضلاب احیاي رزینھا و برج خنك كننده حاوي نمكھاي محلول و فلزات ھستند كه با فاضلاب فرآیند ماھیت كاملا متفاوتي دارند.
3-فاضلاب ناشي از شستشوي دستگاھھا و ماشین آلات كارخانه: در مواقع تعمیر یك واحد صنعتي این فاضلاب تولید مي شود.
4-فاضلاب ناشي از شستشوي كارگران یا استحمام و فاضلاب انساني این فاضلاب كاملا مشابه با فاضلاب خانگي بوده است.

در ادامه مطلب به بررسی فاضلاب برخی از صنایع مختلف می پردازیم.

تصفیه خانه فاضلاب صنایع لبنی

میزان فاضلاب تولیدی صنایع لبنی زیاد است که حاوی ترکیبات آلی بسیار فسادپذیر می باشد. به همین دلیل سرعت در تصفیه این نوع فاضلاب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همه ترکیبات آلی فاضلاب های لبنی به راحتی در طبیعت تجزیه می شوند و تقریبا ضرری برای محیط زیست ندارد. از این رو فاضلاب صنایع لبنی تابع تصفیه بیولوژیکی می باشد. فاضلاب های لبنی از رقیق سازی شیر خام و محصولات مرتبط با آن تولید می شود. مقدار BOD محصولات لبنی به صورت موارد زیر است:

1. شیر خام: 105.000- 90.000 میلی‌گرم در لیتر
2. کف شیر (شیر بی‌چربی): 75.000-65.000 میلی‌گرم در لیتر
3. آب دوغ (دوغ پس از گرفتن کره): 65.000-55.000 میلی‌گرم در لیتر
4. آب پنیر: 35.000-25.000 میلی‌گرم در لیتر

به طور میانگین به ازای هر لیتر شیر فرآوری شده در کارخانه ، 4 تا 8 لیتر فاضلاب تولید می شود. بخش عمده فاضلاب تولید شده مربوط به شست و شوی دستگاه ها و تجهیزات و سطوح کارخانه است.

همانطور که در بالا اشاره شد تصفیه فاضلاب لبنی به روش های بیولوژیکی انجام می شود که این روش ها عبارتند از:
هوازی: در این روش از باکتری های هوازی برای تصفیه فاضلاب حاصله استفاده می شود. راندمان حذف آلودگی ها در این روش بین 85 تا 95 درصد متغیر می باشد. اما در این روش میزان لجن تولید شده زیاد است و مشکلاتی که برای حذف لجن وجود دارد و همچنین پرهزینه بودن به خاطر تولید انرژی برای پیشبرد عمل تصفیه از این روش فقط در هنگامی که میزان آلودگی پایین باشد استفاده می شود.
بی هوازی: تصفیه فاضلاب در این روش توسط باکتری های بی هوازی انجام می گیرد. این باکتری ها نسبت به تغییرات دما و PH حساس هستند و نسبت به باکتری های هوازی رنج عملکرد پایین تری دارند. بازده حذف آلودگی در این روش بین 60 تا 70 درصد می باشد.در این روش لجن کمتری تولید می شود و انرژی بسیار کمتری نسبت به روش هوازی مصرف می شود. در این روش اگر میزان حجم فاضلاب ورودی زیاد باشد از گاز تولید شده در این روش می توان برای تامین انرژی استفاده نمود.

تصفیه خانه فاضلاب صنایع پتروشیمی

تصفیه فاضلاب صنایع پتروشیمی در پالایشگاه ها فرآیند پیچیده ای دارد وچالش های زیست محیطی فراوانی به دنبال دارد چون فاضلاب های تولیدی در این مجموعه ها می تواند سمی باشد. فاضلاب های تولید شده در این صنایع پیش از ورود به محیط زیست برای تصفیه مشتقات نفتی و سایر آلاینده هایی که در آن وجود دارد نیازمند استفاده از چند روش تصفیه مختلف می باشد. با توجه به تغییر قوانین زیست محیطی مهیا نمودن الزامات قانونی لازم برای صاحبان این صنایع از اهمیت بالایی برخوردار است. به لطف همین قوانین سختگیرانه صاحبان صنایع پتروشیمی و صنایع مشابه دقت بیشتری در نحوه تصفیه و دفع فاضلاب های تولید شده و کسب استاندارهای لازم می کنند.
فرایندهای تصفیه فاضلاب پتروشیمی
همانطور که گفته شد تصفیه این نوع فاضلاب با چند روش مختلف انجام می شود.از مهمترین مراحل تصفیه فاضلاب پتروشیمی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مرحله پیش تصفیه؛ تصفیه فیزیکی
• تصفیه اولیه فاضلاب صنایع پتروشیمی
• تصفیه ثانویه؛ تصفیه بیولوژیکی فاضلاب پتروشیمی
• تصفیه تکمیلی فاضلاب پتروشیمی

روش های نوین تصفیه فاضلاب صنایع پتروشیمی

برخی از روش های نوین برای لخته سازی و شناورسازی وجود دارند که تاثیر مطلوبی در تسریع و بهبود فرآیند تصفیه ایجاد خواهند کرد. این روش ها عبارتند از:
شناور سازی با روش :EF شناورسازی به کمک آند گرافیتی و کاتد فولادی ضد زنگ صورت میگیرد.
انعقاد با روش EC: نعقاد ذرات باردار به کمک الکترودها آهن و آلومینیوم صورت می گیرد.
ازن زنی و BAC: برای حدف آمینو بنزوئیک اسید موجود در فاضلاب های پتروشیمی و همچنین فنول ها و ABS مورد استفاده قرار میگیرد.

واحدهای اصلی و تجهیزات مورد نیاز بمنظور احداث تصفیه خانه فاضلاب ناب زیست برای 50 مترمکعب فاضلاب انسانی در شبانه روز بصورت نمونه

ردیف	شرح	تعداد
1	واحد متعادل ساز- پلی اتیلن دو جداره به قطر 2500 میلیمتر و طول 5/2 متر	1
2	شبکه آشغالگیر و دانه گیر- فولاد ST37 با سه لایه پوشش اپوکسی	1
3	واحد هوادهی- پلی اتیلن دوجداره  به قطر 2500 میلیمتر و طول 1/5 متر	2
4	واحد کنترل کف	1
5	واحد ته­ نشینی با صفحات لاملا به قطر 2000 میلیمتر و طول 3 متر	1
6	واحد پمپاژ لجن فعال برگشتی	1
7	واحد ذخیره لجن مازاد به قطر 1600 و طول 2	1
8	واحد نگهداری پساب شفاف و زلال به قطر 1600 و طول 2 متر	1
9	فیلتر شنی جهت زلال­سازی نهایی پساب	1
10	بلوئرهوادهی- مارک اروپای غربی	2
11	ایرلیفت پمپ	2
12	دیفیوزر دیسکی حباب ریز- با ظرفیت 10 مترمکعب در ساعت	25
13	واحد گندزدایی و کلریناسیون- با مشخصات فنی ارائه شده در طرح	1
14	تابلو برق-با مشخصات فنی ارائه شده در طرح	1
15	کابل کشی و کنترل­ های ارتباطی	1
16	لوازم آزمایشگاهی و تجهیزات اندازه گیری- مطابق با مشخصات موجود در پروپوزال	1

تعریف آب سطحی به شرح زیر می­باشد:

آب سطحي: عبارتست از آب هاي جاري يا دائمي، درياچه هاي طبيعي يا مصنوعي و تالاب ها.

مطابق با استاندارد مربوط به آب خروجی از تصفیه خانه فاضلاب جهت سر ریز به آب های سطحی، BOD پساب نهایی جهت تخلیه به آب­ های سطحی باید کمتر از mg/lit 30 باشد. در انتخاب روش تصفیه، در نظر گرفتن این نکته بسیار حائز اهمیت است. درجه تصفیه مورد نیاز با مدنظر قرار دادن کیفیت مورد نیاز ، آخرین ضوابط و معیارهای تعیین شده توسط سازمان حفاظت محیط ­زیست ایران، کیفیت فاضلاب خام تولیدی، موقعیت آب و هوایی منطقه و امکانات فنی موجود در کشور، انتخاب گردد.

مطالعه کنید : پکیج تصفیه فاضلاب

• اهداف اجرای پروژه تصفیه خانه فاضلاب

اهم نکاتی که به­ عنوان هدف از احداث یک تصفیه ­خانه فاضلاب بهداشتی ملحوظ نظر می­باشد عبارتند از:

• کاهش حداکثر آلودگی
• گندزدایی و در نهایت دفع پساب مطابق آخرین استانداردهای محیط ­زیستی.

با توجه به موضوع در تصفیه پساب باید روشی را انتخاب نمود که اهداف ذیل کاملاً محقق گردد:

• راندمان بالای 90 درصد حذف BOD و رسیدن به استاندارد BOD خروجی مورد نیاز جهت تخلیه به آب­ های سطحی
• طراحی و اجرای سیستم تصفیه فاضلاب با حداقل بو، حداقل صدا، حداقل میزان برق مصرفی و نیاز به حداقل هزینه­ های تعمیرات نگهداری و اپراتوری مجموعه
• نگهداری مناسب پساب خروجی در مخازن در نظر گرفته شده

واحدهای مورد نیاز در تصفیه خانه فاضلاب به شرح زیر می باشند.

سیستم تصفیه فاضلاب پیشنهادی در این مجموعه شامل دو مرحله کلی زیر می­باشد:

الف- مرحله تصفیه مقدماتی شامل:

• آشغالگیری و دانه گیری

ب- تصفیه بیولوژیکی

• تصفیه بیولوژیکی متداول که به حذف CBOD یعنی کربن آلی فاضلاب می­پردازد.

ج- تصفیه شیمیایی

• گندزدایی پساب

با عنایت به مراحل کلی تصفیه مورد اشاره در فوق، در ادامه روش پیشنهادی شرکت ناب زیست ارائه شده است.

انتخاب فرآیند تصفیه فاضلاب

برای تصفیه فاضلاب­ های شهری روش­های بیولوژیکی به دلیل مزیت­های چشمگیر خود همانند انعطاف پذیری بالا، اقتصادی بودن، عدم استفاده از مواد شیمیایی، عدم تولید لجن شیمیایی و … به عنوان متداول­ترین روش برای تصفیه فاضلاب مطرح می­باشند. با توجه به کیفیت فاضلاب خام، مطابق استانداردها، تصفیه بیولوژیکی با روش لجن فعال با هوادهی گسترده به عنوان بهترین و کارآمد ترین روش تصفیه انتخاب می­گردد. در این روش لجن قابل ملاحظه ­ای تولید نمی­گردد، زمین مورد نیاز جهت احداث تصفیه خانه فاضلاب در حداقل ممکن می­باشد، هزینه تاسیس اولیه و هزینه­ های جاری در زمان نگهداری و بهره ­برداری بسیار ناچیز بوده، پساب خروجی از آخرین بخش سیستم تصفیه دارای بار میکروبی و آلی نمی­باشد، دفع آن به محیط زیست هیچگونه مشکل زیست محیطی را فراهم نمی ­آورد و استفاده از آن در مصارف آبیاری فضای سبز، کاملا امکان­ پذیر خواهد بود.

• تصفیه فاضلاب مطابق روش لجن فعال با هوادهی گسترده

فرایند لجن فعال با هوادهی گسترده، یک فرایند بیولوژیکی هوازی با رشد معلق بوده که کاملا یک روش انهدامی تلقی ­می­گردد. در این روش دو عمل مهم زیر اتفاق می­افتد:

• عمل انتقال جرم
• عمل بیوشیمیایی

در این روش با هوادهی فاضلاب، سلول­ها (میکروارگانیسم­ها) پس از تشکیل و تولید به مرور رشد کرده و تکثیر خواهند یافت. تا جایی که عمل تکثیر و رشد آنها متوقف شده و در نهایت به مرور زمان پیر شده و وارد مرحله مرگ و میر می­شوند. در این مرحله سلول­ها مواد غذایی ذخیره شده درون خود را مصرف می­ نمایند که به این مرحله، مرحله­ ی خود خوری می­گویند.

در نهایت هنگامی که سلول­ها مواد غذایی ذخیره شده­ی خود را به انتها می­رسانند، شروع به اکسیده کردن خود می­کنند که به این عمل خود تخریبی گفته می شود که منجر به مرگ سلول­ها می شود. در تصفیه بیولوژیکی لازم است سلول­های تولید شده را از فاضلاب جدا نمود.

عدم جداسازی سلول­های تولیدی راندمان سیستم تصفیه را به شدت کاهش داده و موجب می شود میزان BOD فاضلاب خروجی از تصفیه خانه فاضلاب که معیار تصفیه سالم فاضلاب است، افزایش یابد. جداسازی سلول­های تولید شده باید در واحد ته ­نشینی انجام پذیرد. در واحد ته ­نشینی ملاک طراحی، سطح مفید می­باشد. شرکت ناب زیست، با طراحی و استفاده از صفحات مورب لاملا در واحد ته ­نشینی، حداکثر سطح تماس را افزایش داده و این امکان را می­دهد که در کمترین فضای اشغالی، بالاترین راندمان را داشته باشیم. در قسمت طراحی دقیق، به تفصیل به تمامی این موارد پرداخته خواهد شد.

• نحوه فرایند بیولوژیکی در سیستم لجن فعال

به طور کلی فرایند لجن فعال از سه بخش عمده زیر تشکیل می شود:

• مخزن یا راکتور هوادهی (Aeration Unit)
• واحد ته ­نشینی یا جداسازی توده­ های بیولوژیکی (Settlement Unit)
• تاسیسات برگشت توده ­های بیولوژیکی (لجن) ته ­نشین شده به راکتورهای هوادهی (Return Activated Sludge Unit)

در قسمت هوادهی تصفیه خانه فاضلاب به طور مداوم به فاضلاب خام ورودی اکسیژن از طریق هوادهی عمقی تزریق می­گردد و موجبات سنتز و رشد میکرو ارگانیسم ­ها فراهم می شود و در قسمت ته نشینی، میکروارگانیسم ­ها جمع ­آوری و تداوما توسط نیروی پمپاژ به بخش هوادهی برگشت داده می شود تا غلظت میکروارگانیسم­های مسئول تصفیه در قسمت هوادهی همواره به اندازه مورد نیاز، ثابت نگه داشته شود.

مهم ­ترین پارامتر در طراحی سیستم بهینه لجن فعال، نسبت غذا به میکروارگانیسم (F/M) و عمر لجن می­باشد که در طراحی­ های انجام شده برای پروژه فوق، این نسبت رعایت شده تا در نهایت بتوانیم به راندمان مناسب تصفیه برسیم. از دیگر نکات اساسی در نظر گرفته شده در این طراحی، برگشت به موقع لجن و میزان مناسب آن به تانک هوادهی، سرعت اکسیژن رسانی مناسب و دفع دقیق لجن اضافی ­می­باشد.

مبانی طراحی تصفیه خانه فاضلاب

• فرضیات طراحی تصفیه خانه

با توجه به شرایط محیطی و نوع کاربری، فرضیات زیر را در نظر می­گیریم :

• ضریب پیک مصرف : 3
• ضریب کمینه مصرف : 3/0
• اختلاف زمانی ساعت اوج مصرف و ساعت کمیته مصرف : 8 ساعت

جریان فاضلاب خام ورودی (Influent Flow)	50  m3/day
جریان نرمال ساعتی (Normally Flow	2.08 m3/day
جریان پیک ساعتی (Peak Flow)	6.25 m3/day
غلظت BOD5 در فاضلاب خام (BOD5 Concentration of raw sewage)	350 mg/lit
غلظت مواد معلق (SS) در فاضلاب خام (SS Concentration Of Raw Sewage)	400 mg/lit
غلظت لجن ته ­نشین شده (Settling Sludge Concentration)	1.5 %
میزان درصد لجن برگشتی به ابتدای حوض هوادهی	20-30% از لجن کل

• وضعیت کلی تصفیه خانه و ابعاد کلی

تصفیه خانه مورد نظر به ­دلیل وجود فضا در محوطه پشت برج­ها و شرایط هیدرولیکی مناسب، در سطح زمین مطابق با جانمایی مناسب طرح، احداث می­گردد. کل فضای مورد نیاز جهت استقرار تصفیه خانه برابر سطح تقریبی 10*5 متر و به ارتفاع 3 متر می­باشد. این فضا پس از طراحی دقیق، قابل کاهش بوده و در طراحی اولیه به صورت حداکثر در نظر گرفته شده است. تجهیزات و مخازن از جنس فولاد ST37 با دو لایه پوشش اپوکسی ساخته می­گردند و به نحوی نسبت به یکدیگر استقرار می­یابند که کمترین فضای اشغالی با حفظ بالاترین راندمان سیستم تصفیه، میسر گردد. ارتفاع مخازن حداکثر برابر3 متر می­باشد.

• واحدهای مختلف تصفیه ­خانه فاضلاب

مطابق با کلیات ذکر شده در بخش 1-5-2 و با توجه به اهم نکاتی که در طراحی تصفیه خانه مذکور در نظر گرفته شده­ است، واحدهای اصلی تصفیه خانه به ترتیب گذر جریان فاضلاب در هریک از آنها به شرح زیر می­باشد:

تصفیه مقدماتی

• شبکه آشغالگیر و دانه گیر

تصفیه بیولوژیکی (حذف CBOD)

• واحد متعادل سازی جریان با هوادهی بمنظور جلوگیری از ورود شوک آلی به تصفیه خانه
• بخش هوادهی
• سیستم کنترل کف
• بخش ته نشینی با صفحات لاملا
• پمپاژ لجن فعال برگشتی
• نگهداری و ذخیره پساب

تصفیه شیمیایی

• بخش ضدعفونی پساب

تصفیه مقدماتی

• شبکه آشغالگیر دستی

جهت حذف مواد معلق شناور درشت موجود در فاضلاب که موجبات بروز مشکلاتی را در تجهیزات مکانیکی تصفیه خانه بوجود می­آورد و بدون حذف آنها میزان مواد معلق سیستم نیز افزایش می­یابد، از یک واحد شبکه آشغالگیر دستی استفاده می­گردد. این شبکه با زاویه 45 درجه نسبت به افق در کانال ورودی فاضلاب به اولین بخش تصفیه خانه نصب می­گردد.

اجزای شبکه آشغالگیر درشت:

• غربال میله­ای قابل برداشتن و گذاشتن
• قاب کشویی جهت قرار گرفتن غربال
• سبد فلزی مشبک جهت جمع آوری آشغال

تصفیه بیولوژیکی

فاضلاب ورودی پس از عبور از مرحله تصفیه مقدماتی، وارد واحدهای تصفیه بیولوژیکی می شود که در ادامه به واحدهای مختلف آن اشاره می شود. هدف بر این است که در این واحد CBOD فاضلاب که آلودگی آلی آن می­باشد، حذف شود و در پایان مراحل تصفیه بیولوژیکی با راندمان بالای 90 درصد، به BOD خروجی زیر mg/lit30 دست پیدا کنیم.

مطلب مفید : اجرای شبکه جمع آوری فاضلاب

• واحد متعادل ساز و واحد هوادهی

به منظور هوادهی فاضلاب و حذف مواد آلی و کلوئیدی و ذرات معلق موجود در فاضلاب از دو واحد حوضچه هوادهی از جنس بتن که به صورت بتن درجا اجرا می شود، استفاده می شود. فاضلاب خام پس از طی زمان ماند کافی در مخرن متعادل ساز با یک دبی پیوسته به صورت نرمال به بخش هوادهی انتقال می­یابد.

مقدار اکسیژن مورد نیاز محاسبه شده در طراحی تصفیه خانه فاضلاب، توسط دو دستگاه بلوئر هوادهی تامین می­گردد. حجم مخزن هوادهی بر اساس پارامتر مهم F/M (نسبت غذا به میکروارگانیسم) با توجه به میزان بار تصفیه خانه و زمان ماند هیدرولیکی محاسبه گردیده که حدود 24 ساعت می­باشد. بطور کلی فرآیند بخش هوادهی شامل پدیده­های ذیل می­باشد:

• حذف مواد آلی محلول در فاضلاب توسط میکروارگانیسم­ها
• حذف مواد آلی کلوئیدی و محلول در فاضلاب پس از انحلال آنها
• جذب مواد معلق و کلوئیدی فاضلاب در توده­ های کلنی یا لخته ­های بیولوژیکی

اجزای الکترومکانیکال این بخش دو دستگاه بلوئر خواهد بود. بلوئرهای تعبیه شده در این بخش از برند­های اروپای غربی نظیر کشور آلمان، تهیه خواهد شد. هوادهی صورت گرفته در این بخش به صورت عمقی بوده و هوا از طریق دیفیوزرهای تعبیه شده در انتهای حوض­های هوادهی، به سمت بالا پخش و انتشار خواهد یافت و عمل تصفیه بیولوژیکی به خوبی انجام خواهد گرفت.

واحد متعادل ساز

مخزن متعادل ساز یکی دیگر از اجزا< تصفیه خانه فاضلاب می باشد. در حقیقت بمنظور ایجاد دبی ورودی نرمال به درون سیستم، از حوضچه متعادل ساز استفاده می شود. بمنظور جلوگیری از ایجاد اختلال بدلیل شوک های هیدرولیکی ، جریانی ، و بارگزاری آلی و نهایتا جلوگیری از تضعیف عملکرد واحدهای مختلف تصفیه خانه فاضلاب از واحد متعادل ساز استفاده می شود.
در برخی موارد برای جلوگیری از ایجاد شرایط بی هوازی در واحد متعادل ساز و انتشار بو، مخزن های واحد ایجاد تعادل بوسیله ونتوری و یا دیفیوزر هوادهی می شود.

شرح	تعداد	واحد
تعداد حوضچه ها	1	دستگاه
جنس حوضچه ها	پلی اتیلن امیرکبیر -دوجداره	دستگاه-
قطر مخزن (میلیمتر)	2500	M
طول مخزن	2	M
تعداد دیفیوزرهای هواده	5	عدد
ظرفیت هوادهی	10-5	M3/hr

واحد هوادهی تصفیه خانه فاضلاب

معمولاً هوادهی به فاضلاب در تصفیه خانه بیولوژیکی فاضلاب از سه طریق انجام می شود:
هوادهی از طریق دیفیوزر هوادهی و استفاده از هوای تحت فشار خروجی از بلوئرها
هوادهی با هواده های مکانیکی سطحی
ترکیبی از روش های بالا

دیفیوزر ممکن است دیسکی، لوله ای و بشقابی باشد. دیفیوزرها، هوا را به صورت حباب های ریز، متوسط و درشت در فاضلاب تزریق می نمایند. دیفیوزر حباب ریز را معمولاً با فاصله 60 سانتیمتر از کف استخر هوادهی روی لوله هایی که به لوله اصلی انتقال هوا اتصال دارد نصب می کنند. دیفیوزر معمولاً بر روی لوله هایی از جنس پلیکا یا پلی اتیلن که به طور موازی در سراسر طول حوضچه هوادهی قرار گرفته اند نصب می شود.
لوله های انتقال هوا از بلوئر تا دیفیوزرها باید در برابر یخ زدگی محافظت شوند و از مصرف لوله هایی که ممکن است دچار زنگ زدگی گردد باید خودداری به عمل آید.
به منظور کاستن از هزینه های لوله کشی انتقال هوا گاهی به جای کاربرد هوای تحت فشار برای هوادهی تصفیه خانه فاضلاب از هوادهی مکانیکی یا هواده های سطحی استفاده می شود.
هواده های مکانیکی به دو صورت عمقی و سطحی به کار برده می شوند. در هواده های عمقی معمولاً هواده بر روی لوله ای که تا انتهای حوض ادامه دارد نصب شده و در حین هوادهی فاضلاب، فاضلاب به داخل لوله کشیده شده و پس از هوادهی از لوله خارج و در تمام حوضچه هوادهی پخش می گردد.
در هوادهی سطحی حرکت شفت هواده، اکسیژن هوا را به صورت حباب های ریز به داخل فاضلاب تزریق می کند.
انرژی لازم برای هوادهی فاضلاب در تصفیه خانه فاضلاب بهداشتی را 32 اسب برای هر 4000 متر مکعب فاضلاب ورودی و یا 6 تا 7 کیلو وات به ازای هر 1000 نفر پیشنهاد می شود.

شرح	تعداد	واحد
تعداد حوضچه ها	2	دستگاه
جنس حوضچه ها	پلی اتیلن امیرکبیر -دوجداره	دستگاه-
قطر مخزن (میلیمتر)	2500	M
طول مخزن	1/5	M
حجم کامل مخزن هوادهی	50	M3
زمان ماند فاضلاب در بخش هوادهی	24	hr
تعداد دیفیوزرهای هواده	20	عدد
ظرفیت هوادهی	10-5	M3/hr
بلوئرهای هوادهی	2	دستگاه

• بلوئر هوادهی از کشور اروپای غربی انتخاب می شود.

• بخش کنترل کف

به علت هوادهی و اختلاط فاضلاب در راکتور هوادهی، در حوضچه­ های هوادهی تولید کف داریم که برای افزایش راندمان سیستم تصفیه، بهتر است کف های تولید شده حذف شوند.

شرح	تعداد
تعداد نازلهاي پاشش سطحي آب دربخش متعادل ساز	12  عدد با زاويه پاشش 45° درجه
تعداد نازلهاي پاشش سطحي آب در بخش هوادهی	20 عدد با زاويه پاشش 45° درجه
كلكتور توزيع آب جهت نازلهای آب پاش	“2

• بخش ته ­نشینی

پس از هوادهی و طی زمان ماند 24 ساعت در استخرهای هوادهی، فاضلاب وارد حوض ته نشینی با صفحات لاملا می شود. در این قسمت لجن تثبیت شده تولیدی در حوض هوادهی ته نشین شده و پساب زلال وارد قسمت ضدعفونی می شود. صفحات لاملای تعبیه شده در واحد ته نشینی، سبب افزایش ظرفیت ته ­نشینی و در نتیجه کاهش سطح مورد نیاز خواهد شد.

شرح	تعداد
جريان نرمال و پيوسته ورودي	2.08 m3/hr متر مكعب در ساعت
بار سطحي	8 m3/m2.day متر مكعب بر مترمربع درساعت
تعداد مخازن	1 واحد
زاويه شيب كف	60° درجه
قطر هر مخزن (میلیمتر)	2000
طول مخزن	3 متر
سر ريز از نوع V-Notch از جنس ST 37 با پوشش اپوكسي بافل ورودي و تيغه مانع خروج  مواد شناور	1 دستگاه

• بخش پمپاژ لجن فعال برگشتی

در این قسمت باید از لجن ته ­نشین شده انتهای مخزن ته نشینی، با خط برگشت لجن، به ابتدای حوض هوادهی جهت تغذیه بخش هوادهی، لجن فعال تزریق کرد. طبق طراحی صورت گرفته، میزان این لجن برگشتی  20 الی 30 درصد لجن کل تولید شده در حوض­ های ته­ نشینی، در نظر گرفته شده است.

شرح
نوع	Pump Air Lift
تعداد پمپها	1 دستگاه
ظرفيت آبدهي پمپ	10 متر مكعب در ساعت
اندازه نامي دهانه پمپ	2″
مقدار لجن برگشتي	30-20 درصد لجن کل تولید شده

• مخزن نگهداری و ذخیره پساب

پساب خروجی شفاف شده، بعد از تصفیه در مخزن از جنس استنلس استیل با پوشش­های اپوکسی یا مخازن پلی اتیلن دفنی یا غیردفنی EX3 با جنس بدنه سفیدرنگ یعنی مستربچ فود گرید و یا گرید 3840 نگهداری و ذخیره می شود.

• دفع لجن مازاد سیستم

هر تصفیه ­خانه فاضلاب دارای دو خروجی است: بخش مایع (پساب) و بخش جامد (لجن)

مخزن ذخیره لجن مازاد سیستم، لجن مازاد تولید شده در بخش ته نشینی را در خود ذخیره می­ نماید. در صورت وجود شبکه فاضلاب شهری، می­توان لجن مازاد را به شبکه فاضلاب شهری پمپاژ نمود.

تعداد واحد	یک دستگاه
قطر(میلیمتر)	1600
طول	2 متر
جنس واحد	پلی اتیلن دوجداره

تصفیه شیمیایی فاضلاب

• کلریناسیون

ضدعفونی یا گندزدایی پساب خروجی از تصفیه خانه فاضلاب از طریق کلرزنی ، ازن زنی و یا لامپ UV انجام می­گیرد. با توجه به این تجربیات 30 ساله این شرکت در زمینه کلرزنی و تازه بودن سیستم های تزریق ازن ما طبق عادت به استفاده از روش کلرزنی روی آورده ایم.

تعداد كلريناتور	یک دستگاه
ظرفيت كلريناتور	50 لیتر در ساعت
جنس مخازن	پلي اتيلن فشرده
ميكسر سريع الكترومكانيكي	يكدستگاه
جنس شفت و پروانه	استنلس استيل

تجهیزات تصفیه ­خانه فاضلاب

• تابلوی توزیع نیرو و کنترل

جهت توزيع برق و كنترل سيستم تصفيه از يك دستگاه تابلوي مركزي استفاده مي­گردد. اين تابلو مسئوليت توزيع انرژي مورد نياز اجزاء مختلف سيستم را عهده دار خواهد بود. بوسيله اين تابلو مي­توان كليه قسمتهاي تصفيه خانه را كنترل نمود. تابلوي فوق برروی فضای خالی بین ارتفاع مخازن و سقف تصفیه خانه ، تعبیه می شود.

بدنه اين تابلو از ورق 5/1 ميليمتر روغني ساخته شده  و پس از (SAND BLASTING)  بوسيله يك لايه رنگ ضد زنگ و دو لايه رنگ صنعتي پخته ، مطابق استاندارد پوشش داده مي­شود. اين كابين از نوع درب­دار و مجهز به قفل مخصوص مي­باشد. ساخت تابلو مطابق با استانداردهاي قابل قبول مانند VDE و DIN  و يا استاندارد مؤسسه تحقيقات صنعتي ايران و داراي درجه حفاظت IP44 خواهد بود. تابلو شامل كليد اصلي، كليدهاي فرعي، كنتاكتورها از نوع AC3، بي­متال، تايمر پروگرام بر روي مدارهاي مورد نياز، فيوزهاي حفاظت هر مدار، كليد مينياتوري، ترمينال هاي ورودي و خروجي و شين Earth مي­باشد. كليه بخش­هاي موجود با علائم روشن و گويا مشخص مي­گردند. در روي بدنه تابلو در محل مخصوص يك عدد پريز تك فاز و يك­عدد پريز سه فاز صنعتي تعبيه مي­گردد كه در مواقع مورد نياز از آنها استفاده شود و از دست زدن به سيم كشي هاي داخلي تابلو پرهيز گردد. همچنين براي مصارف جنبي مانند محوطه تصفيه خانه و اتاق كنترل، المانهاي لازم در نظر گرفته مي­شود. اجزاء مختلف در داخل تابلو به طريقي نصب مي­گردند كه تعمير و دسترسي به اجزاء مربوط، بسادگي امكان پذير بوده و جهت تسهيل در امر عيب­يابي، دياگرام سيم­كشي داخل تابلو بوسيله نقش ه­اي كه در قسمت داخلي درب نصب مي­شود مشخص مي­گردد.

• لوازم آزمایشگاهی و اندازه­ گیری

جهت اندازه گيري پارامترهاي كيفي پساب تصفيه شده و تنظيم سيكل بيولوژيكي تصفيه خانه لوازم آزمايشگاهي زير همراه با معرفهاي لازم براي مدت يكسال منظور گرديده است.

تست كيت اندازه گيري اكسيژن محلول به روش ارتوتولوئيدن	يك واحد
تست كيت اندازه گيري كلر باقيمانده و PH همراه با محلول معرف	يك واحد
كاغذ اندازه گيري  PH	دو بسته
بشر هاي (BEAKER) مدرج در اندازه هاي 250 cc و600cc	از هر كدام يك­عدد

• کابل کشی

كليه كابل هاي داخلي سيستمهای برقی تصفیه خانه فاضلاب از نوع پروتودورNYY  و متناسب با آمپر مصرفي هر مصرف كننده با سطح  مقطع مناسب از تابلوي كنترل اصلي به كليه مصرف كننده ­ها مطابق با استاندارد كشيده خواهد شد. حفاظت كابلهاي محوطه باز بوسيله لوله ­هاي فولادي انجام مي­پذيرد و در مكان هائي كه امكان شكستگي كابل وجود داشته باشد از لوله هاي خرطومي فلزي (Flexible steel pipes) استفاده مي­گردد.

محاسبه كابل ها بر اساس عوامل زير انجام مي­پذيرد:

• حداكثر جريان نامي مصرفي
• حداكثر درجه حرارت محوطه 45 درجه سانتیگراد.
• حداقل سطح مقطع 5mm2 ميليمتر مربع.
• لوله­ کشی­های ارتباطی

انجام كليه لوله كشي هاي ارتباطي داخلي مربوط به تصفيه خانه توسط اين شركت انجام خواهد شد. فقط لوله هاي ورودی فاضلاب به تصفیه خانه و انتقال پساب از تصفیه خانه به محل درنظر گرفته شده توسط کارفرما انجام می­پذیرد.

• راه ­اندازی تصفیه ­خانه فاضلاب و آموزش به اوپراتورها

پس از اتمام عمليات نصب، كليه تجهيزات الكترومكانيكي بصورت بي­بار آزمايش شده و در صورت حصول اطمينان از شرايط كاركرد نرمال آنها، تصفيه خانه راه ­اندازي مي­شود و به اپراتورهاي معرفي شده از طرف كارفرما آموزش­هاي لازم جهت بهره برداري از سیستم تصفیه فاضلاب داده خواهد شد.

در ادامه به تشریح تجهیزات تصفیه فاضلاب مورد استفاده در تصفیه خانه های فاضلاب ناب زیست می پردازیم.

سایر تجهیزات تصفیه خانه فاضلاب

بمنظور تصفیه فاضلاب ابتدا ضروری است در قالب فرآیندهای پیش تصفیه تا حدی فاضلاب را برای ورود به سیستم تصفیه فاضلاب آماده نماینن لذا یکی از بخشهای مهم تصفیه خانه فاضلاب واحد پیش تصفیه می باشد که در حقیقت بدین روش تجهیزات تصفیه فاضلاب بهنگام کار کمتر دچار مشکل خواهند شد.

تجهيزات مورد استفاده در سیستم پيش تصفيه فاضلاب عباتند از :

1. آشغالگير (Bar Screen)
2. دانه گير (Grit removal)
3. مخزن متعادل ساز
4. مخزن آنوکسیک
5. مخازن هوادهی
6. حوضچه گند زدایی
7. فیلتر شنی

در نهایت این پساب تا حدی تصفیه شده وارد تصفیه خانه هوازی فاضلاب می گردد که تجهیزات آن شامل موارد زیر است :

• واحد ته نشينی مقدماتی
• تجهیزات انعقاد و لخته سازی
• بخش تصفيه بيولوژيکی فاضلاب
• فرآيند لجن فعال
• واحد تصفيه لجن از طریق نصب سیستم فیلتر پرس ممبرانی

تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده

1. معرفی فرِآیند تصفیه

فرآیند هوادهی گسترده یکی از اصطلاحات فرآیند لجن فعال می باشد که تصفیه بیولوژیکی برای از بین بردن لجن آلی زیست تجزیه پذیر در شرایط هوازی را فراهم می کند.

امروزه به علت مزایای فراوانی که مشاهده شده است می توان گفت پرکاربردترین فرآیند در تصفیه خانه های فاضلاب، هوادهی گسترده می باشد. هوا ممکن است توسط هوادهی مکانیکی تولید گردد تا اکسیژن مورد نیاز را در فرآیند بیولوژیکی هوازی تامین کند. مخلوط کردن فاضلاب توسط حباب هایی که با هواده مکانیکی تولید می شود موجودات میکروبی را در تماس با ارگانیک های محلول حفظ می کند. علاوه بر این، برای بهینه سازی فرآیند بیولوژیکی، pH باید کنترل شود و مواد مغذی ضروری برای تسهیل رشد بیولوژیکی و ادامه تجزیه بیولوژیکی باید وجود داشته باشد.

در تصفیه خانه فاضلاب به روش هوادهی گسترده ، فاضلاب وارد سیستم تصفیه می شود و معمولاً بلافاصله مورد واکنش بیولوژیکی قرار می گیرد تا مواد جامد معلق قابل ته نشینی و یا شناور بزرگ که می توانند با میکروارگانیسم های هوازی پایین دست در فرآیند تداخل داشته باشند ، حذف شوند. در فرآیند پایان خط اگر فرآیند نیاز به تنظیم جریان داشته باشد، پساب پس از آن به حوضچه های تعادل جریان راه می یابد که نرخ اوج جریان فاضلاب را تنظیم می کند. پساب پس از آن وارد محور هوادهی می شود، جایی که مخلوط شده و اکسیژن به میکروارگانیسم ها تزریق می شود. دوغاب مخلوط سپس به مخزن ته نشینی یا کلاریفایر منتقل می شود که در آن اکثر میکروارگانیسم ها در قسمت پایین کلاریفایر مستقر می شوند و بخشی از آن در ابتدای فرآیند به فاضلاب ورودی بازگشت داده می شود که اصلاحا به آن بازگشت لجن فعال شده (RAS) می گویند. موادی که برگردانده نمی شوند ، لجن مازاد غیرفعال شده (WAS) برای تصفیه و دفع حذف می شود. فاضلاب شفاف سازی شده سپس با عبور از سرریز به درون کانال جمع آوری قبل از اینکه به سیستم ضدعفونی شدن منحرف شود ، جریان می یابد. سرریز از ورود لجن و سایر مواد به مخزن ضدعفونی کننده جلوگیری می کند.

تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده از یک مخزن تشکیل شده است که به صورت متعادلساز، هوادهی، ته نشینی، ضد عفونی و بخش های نگهدارنده / هضم لجن هوازی تقسیم می شود. تصفیه فاضلاب به روش هوادهی گسترده به طور معمول برای تصفیه نرخ جریان فاضلاب بین 0.002 تا 0.1 MGD ساخته می شوند. استفاده از مخازن بتنی ممکن است برای اندازه های بزرگتر ترجیح داده شود. (Sloan,1999)

تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده معمولاً با استفاده از “لجن بذر” از تصفیه خانه فاضلاب در مناطق دیگر راه اندازی می شوند. زمان تثبیت فرآیند ، دو تا چهار هفته طول می کشد. (Sloan,1999)

1. قابلیت استفاده

تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده به طور معمول در شهرداری های کوچک ، زیربخش های حومه ، مجتمع های آپارتمانی ، مناطق استراحت بزرگراه ، پارک های تریلر ، مؤسسات کوچک و سایر مکان ها استفاده می شوند که دبی آن ها زیر 0.1 MGD است. این سیستم ها برای شرایطی که نیاز به نیتریفیکاسیون دارند ، مناسب هستند.

1. مزایا و معایب

برخی از مزایا و مضرات تصفیه خانه در زیر ذکر شده است.

مزایای تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده

• پکیج ها به راحتی نگهداری می شوند ، زیرا بسیاری از آنها حداکثر دو یا سه ساعت در روز بازررسی می شوند.
• فرآیندهای هوادهی گسترده اغلب در برخورد با بارهای آلی و نوسانات جریان بهتر هستند ، زیرا زمان بیشتری برای جذب مواد مغذی توسط میکروبها وجود دارد.
• سیستم ها به راحتی نصب می شوند ، زیرا در یک یا دو واحد حمل می شوند و سپس بر روی یک پد بتونی روی سایت ، بالاتر یا پایین از سطح نصب می شوند.
• سیستم ها بدون بو هستند ، در اکثر مکانها قابل نصب هستند ، فضای اشغتای نسبتاً کوچک دارند و برای مطابقت با محیط اطراف می توانند محوطه سازی شوند.
• سیستم های هوادهی گسترده به دلیل داشتن سن های طولانی لجن دارای تولید کمترین حجم لجن هستند ، می توانند برای تهیه نیتریفیکاسیون در بستر قرار بگیرند و نیازی به ته نشینی اولیه ندارند.

معایب تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده

• تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده فرایندهای دنیتریفیکاسیون یا فسفر زدایی را اجام نمی دهند تا زمانی که واحدهای مخصوص به آن ها اضافه نشود.
• انعطاف پذیری برای انطباق با تغییر الزامات پساب ناشی از تغییرات استاندارد محدود است.
• به علت دوره هوادهی طولانی تر نیاز به انرژی بیشتری دارد.
• سیستم ها نسبت به سایر فرآیندهای “نرخ بالا” که زمان هوادهی کوتاهتری دارند ، به فضای و مخزن بیشتری نیاز دارند.

1. مبانی طراحی تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده

تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده معمولاً از فولاد، بتن، پلی اتیلن یا کامپوزیت ساخته می شوند. اگر سیستم به اندازه کافی كوچك باشد، كل سیستم به عنوان واحدی كه آماده نصب است وارد می شود. در صورت بزرگتر بودن سیستم ، واحد ته نشینی ، محفظه هوادهی و مخزن کلر به عنوان واحدهای جداگانه تحویل داده می شوند که سپس در محل جمع می شوند (WEF,1985).

اجزای اصلی کلیدی تصفیه خانه فاضلاب با فرآیند هوادهی گسترده شامل موارد زیر است: پمپ های انتقال برای انتقال فاضلاب بین واحدهای متعادلساز و هوادهی. آشغالگیر یا دانه گیر برای کاهش اندازه مواد جامد بزرگ، سیستم هوادهی متشکل از بلوئر و دیفیوزر برای متعادلساز ، هوادهی و واحد نگهدارنده لجن. پمپ هوایی برای بازگشت لجن؛ پل لجنروب و سرریز برای واحد ته نشینی؛ و لامپ ماوراء بنفش ، هیپوکلریت مایع ، یا ماژول های قرص مورد استفاده در منطقه ضد عفونی. بلوئر ها و سوئیچ های کنترل پنل ، چراغ ها و استارت موتور به طور معمول به یک قسمت فوقانی یا یک طرف تصفیه خانه فاضلاب متصل می شوند. (Sloan,1999)

موجودات بیولوژیکی درون سیستم برای تولید پساب با کیفیت قابل قبول به زمان تماس کافی با مواد آلی نیاز دارند. زمان ماند معمولدر فرآیند هوادهی گسترده حدود 18 الی 24 ساعت می باشد. زمان تماس ، سرعت جریان روزانه ، پارامترهای تأثیرگذار و پارامترهای پساب تعیین کننده اندازه مخزن هوادهی در جایی است که هوا برای مخلوط کردن فاضلاب و تأمین اکسیژن برای عملیات رشد بیولوژیکی تعیین می شود. حجم پکیج هوادهی گسترده براساس نرخ جریان پیک در طول 24 ساعت محاسبه می شود. ممکن است برای جلوگیری از اضافه بارگذاری سیستم از جریانهای متناقض در صبح و عصر ، یک سیستم متعادلساز جریان لازم باشد. متعادلساز اجازه می دهد تا فاضلاب با نرخ چریان قابل کنترل به فرآیند تصفیه فاضلاب تحویل داده شوند (WEF,1985).

سیستم ها باید در مکانهایی نصب شوند که جمع آوری فاضلاب با جریان ثقلی امکان پذیر باشد. علاوه بر این ، سایت باید پایدار ، خوب زهکشی شده باشد و مستعد سیل نباشد. این مرکز باید با فاصله حداقل از 30 متر (100 فوت) از کلیه مناطق مسکونی نصب شود و مطابق با کلیه مقررات مربوط به بخش بهداشت و یا محدودیت های منطقه بندی باشد (WEF,1985).

برای اطمینان از سهولت کار و نگهداری ، سیستم های هوادهی گسترده باید با دیوارهای مخزن نزدیک به 0.15 متر (6 اینچ) از سطح زمین نصب شوند. این امر در زمستان عایق بندی می کند ، مانع ورود آب های سطحی می شود و اجازه می دهد تا سیستم به راحتی تعمیرو نگهداری شود. اگر پکیج در زیر زمین نصب شود ، برای جلوگیری از نفوذ آبهای سطحی به داخل پکیج ، باید دیوارهای انحرافی یا انحراف مجزا باشد. هنگامی که پکیج کاملاً بالای سطح زمین نصب شود، برای نگهداری آسان ، عایق لازم برای هوای سرد و پل های دسترسی فراهم شود (WEF,1985).

1. بهره برداری و نگهداری

روشهای نگهداری این سیستم ها شامل انجام تست های کلیفرم مدفوع بر روی پساب برای اطمینان از ضد عفونی کافی و انجام بازرسی های دوره ای بر میزان اکسیژن محلول (DO) و غلظت MLSS در محفظه هوادهی می باشد.تست شاخص حجمی لجن SVI نیز جهت بررسی عملکرد حوض ته نشینی هم به صورت دوره ای انجام می شود. نمونه برداری و تجزیه و تحلیل های دیگر نیز مطابق با مقررات هر کشور در مورد پساب لازم انجام می شود.

مراحل تعمیر و نگهداری معمولی برای سیستم های هوادهی گسترده شامل بررسی موتورها ، چرخ دنده ها ، دمنده ها و پمپ ها برای اطمینان از روغن کاری مناسب و از بین نرفتن آن ها می باشد. همچنین برای اطمینان از عملکرد مناسب ، بازرسی روتین تجهیزات نیز توصیه می شود. تولیدکننده را برای دستورالعمل های خاص O&M مطلع کنید.

1. هزینه ها

همانطور که توسط شرکت های معتبر برآورد شده است ، تصفیه خانه فاضلاب هوادهی گسترده کوچکتر که برای تصفیه دبی فاضلاب کم تر از 0.02 MGD طراحی شده اند ، تقریباً 4 تا 6 دلار برای گالن آب تصفیه شده ، برآورد هزینه دارند. برای پکیج های بزرگتر ، هزینه های سرمایه گزاری تقریبا بین 2 تا 2.50 دلار در هر گالن فاضلاب تصفیه شده می باشد. فرآيندهاي نگهداري براي اين فرآیند بسيار حساس هستند و نياز به پرسنل نيمه ماهر دارند ، و معمولاً خدمات بهره برداری برونسپاری می گردد  که هزینه های نگهداری 350 دلار در سال برآورد می گردد.

تصفیه خانه فاضلاب بیمارستان

بیمارستانها روزانه حجم زیادی فاضلاب با درصد آلایندگی بالا و البته خطرناک تولید می کنند که نیاز به تصفیه دارند.

فاضلاب بیمارستان از بخشهای مراقبتهای بیماران ، واحدهای اداری و مالی ، آزمایشگاه ها ، آشپزخانه و رختشورخانه ، اتاقهای عمل و آی سی یو ، بخش رادیولوژی و دیالیز می تواند تولید شود.
پسماندهای بیمارستان ممکن است حاوی پاتوژن های میکروبیولوژیکی، ایزوتوپهای رادیواکتیو، ضدعفونی کننده ها و استریل کننده ها، داروها و لخته های آنها، ترکیبات شیمیایی، فلزات سنگین و دارویی و … باشند.

پساب خروجی از فاضلاب از بیمارستان ها به سه دسته تقسیم می شود.

آب سیاه : این فاضلاب بسیار آلوده و شامل مواد مدفوع، ادرار، مواد غذایی باقی مانده، مواد شیمیایی سمی و غیره است.
آب خاکستری : شامل فاضلاب با آلودگی کم مانند پساب حاصل از حمام کردن، شستشو، فرآیندهای آزمایشگاهی
آب سطحی : شامل آب باران می باشد و با نصب یک آشغالگیر و حفر یک چاه جذبی می توان از شر این نوع فاضلاب خلاص شد.

احداث تصفیه خانه فاضلاب بیمارستان ضروری است. زیرا اگر فاضلاب بیمارستان ها تصفیه نشود، سلامت انسانها بخطر خواهد افتاد. لذا انتخاب فرآیند تصفیه فاضلاب مناسب برای بیمارستانها مورد نیاز است.
هدف از احداث تصفیه خانه فاضلاب بیمارستان این است که تا حد زیادی از مواد جامد معلق و مواد آلی، قبل از دفع فاضلاب به محیط زیست یا استفاده مجدد برای مقاصد مختلف بیمارستانی، حذف شود. هنگامی که فاضلاب خروجی از بیمارستان تصفیه نشده و با آبهای زیرزمینی مخلوط می شود می تواند باعث ایجاد بیماریهای قابل توجه در سلامت انسانها شده و نیز باعث ایجاد بیماریهای عفونی برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند شود.

جهت استعلام قیمت تجهیزات تصفیه خانه فاضلاب و دسترسی به ضوابط و اصول طراحی تصفیه خانه فاضلاب و نهایتا تصمیم گیری و انتخاب مکانیسم تصفیه فاضلاب مقرون بصرفه خود با همکاران من در واحد فنی و مهندسی شرکت ناب زیست بزرگترین مجری تصفیه خانه های فاضلاب شهری تماس بگیرید .